- نویسنده : مریم بالوی فیلی
- 15 مهر 1403 ساعت 16:08
- کد خبر 23790
- بدون نظر
- ایمیل
- پرینت
سایز متن /

به گزارش نودادامروز، فصل تابستان که آغاز می شود گرما را با خود می آورد و ترس آتش سوزی در جنگل های کشور به خصوص استان ایلام افزایش می یابد.
بارندگی ها در ماه ها ابتدای سال سبب افزایش پوشش گیاهی و در نتیجه تابستانی هولناک در انتظار درختان و پوشش گیاهی است.
اما این قصه همینجا ختم نمی شود و درد اصلی در سوختن بلوط است. رشتهکوه های زاگرس، وسیعترین و اصلیترین رویشگاه گونههای مختلف بلوط در ایران است که برای مردم به نوعی درختی مقدس است و ارزش این درخت هزارساله بسیار بالاست.
در این آتش سوزیها، درختان بلوط که سرمایه سالها همزیستی با طبیعت هستند به راحتی به خاکستر تبدیل می شوند و میلیاردها سرمایه در اندک زمانی از دست می رود.
بر اساس آمار، صدها هکتار از جنگلها و مراتع زاگرس سالانه در آتش می سوزد و بلوط این میراث کهن که یکی از پایههای تولید آب در کشور و پوششهای گیاهی جنگلهای زاگرس است، از بین می رود.
همیشه طبیعت بسیار هوشمندتر از انسانها عمل میکند به طوری که اگر دخالت انسان نباشد جنگل میتواند خود را احیا کند اما متاسفانه دخالت انسانها اجازه این باز آفرینی را از درختان بلوط گرفته است.
دلایل اصلی انقراض بلوط
به گفته کارشناسان آتش سوزی،چرای بیرویهی دام، تغییر اقلیم و وجود پدیده گرد و غبار، افزایش درجه حرارت، تغییر بارشها از برف به باران، و نبود تعادل در پراکنش بارندگیها، موجب تشدید خشکسالی و در نهایت نابودی درختان بلوط زاگرس شده است.
علاوه بر آتش سوزی بیماری قارچ ذغالی که به پوستهی درخت حمله میکند بهمراه حشرات چوبخوار اصلیترین عوامل تهدیدکننده ثانویهی جنگلهای بلوط در سالیان اخیر میباشند.
بر اساس تحقیقات پژوهشگران ۷میلیون هکتار از جنگلهای بلوط طی ۷۰سال گذشته تخریب شده و چنانچه روند تخریب جنگلهای بلوط با سرعت کنونی پیش برود، پنج میلیون هکتار جنگل بلوط باقیمانده نیز طی ۵۰سال آینده از میان خواهد رفت.
ارزش درخت بلوط
بر اساس گزارش کارشناسان هر هکتار جنگل بلوط سالانه ۵۰۰ تا دو هزار مترمکعب آب را در فصل بارندگی، ذخیره میکند که منبع قابلتوجهی برای آب در شرایط کمآبی کشور محسوب میشود و آتش سوزیها هکتارها از این درخت گرانبها را طی دو روز خاکستر می کنند.
در ایران در ۱۰ سال گذشته، آتش سوزی جنگلها ۱۶۹ هزار میلیارد تومان خسارت در ۱۴۰ هزار هکتار از منابع طبیعی کشور بر جای گذاشته است و آتش سوزی جنگلهای ایلام در سال جاری، به دهها هکتار از اراضی جنگلی و مرتعی این استان خسارت وارد کرده است.
تراژدی غم انگیز جنگل های عروس زاگرس
استان ایلام که همه این استان را عروس زاگرس می شناسیم دارای بینظیرترین تودههای جنگلی در سطح کشور و جهان بوده و مسنترین درخت بلوط جهان با قدمت بیش از ۲ هزار و ۲۰۰ سال در این استان وجود دارد.
همچنین استان ایلام در ایران با طبیعت سرسبز و زیبای مانشت، بانکول، قلارنگ، کبیرکوه، دینار کوه و… میشناسند، دارای جاذبههای گردشگری و طبیعی بسیاری است که همه ساله گردشگران بسیاری را به خود جذب میکند.
بر اساس گفته علیرضا محمدی رئیس محیط زیست استان در سال جاری و بدون احتساب آتش سوزی منطقه زرانگوش بدره هشت مورد آتش سوزی در استان ایلام عروس زاگرس رخ داده که بیش از ۳۰ هکتار از اراضی محیط زیست استان ایلام را شامل شده است.
۵۰ مورد آتش سوزی از سال گذشته تاکنون در ایلام
یاسم خانمحمدیان مدیرکل منابع طبیعی ایلام در این باره با اشاره به آتش سوزیهای وسیع در سال گذشته و وقوع ۵۰ مورد آتش سوزی در مناطق جنگلی و مرتعی استان در سال جاری اظهار کرد: متاسفانه تابستان امسال باوجود انجام اقدامات پیشگیری از حریق با همکاری ستاد مدیریت بحران استان، حریق در سطح مراتع به وقوع پیوست.
وی آتش زدن پس چراها توسط کشاورزان را عامل ۵۰ درصد از این آتش سوزیها عنوان کرد.
اقدامات حفاظی بلوط برای نجات از انقراض
مدیرکل منابع طبیعی ایلام با اشاره به اینکه حدود ۸۷ درصد از سطح استان ایلام اراضی ملی جنگل و بیابان است، گفت: از مردم درخواست داریم، از این سرمایه خدادادی حفاظت و حمایت کنند تا بتوانیم این سرمایه و میراث ماندگار را به نسل آینده منتقل کنیم.
وی گفت: به منظور افزایش آمادگی نیروهای یگان حفاظت و با هدف پیشگیری از بروز حریقهای احتمالی، مانور مقابله با آتش سوزی در استان برگزار شده است.
تنها راه راه مبارزه با زوال جنگلهای زاگرس را می توان “مشارکت دادن مردم در بحران کنونی” دانست که بر اساس گفته کارشناسان، حفاظت از بلوط دشوار است، زیرا دانههای آنها را نمیتوان در بانکهای بذر ذخیره کرد. دانهها برای نگهداری طولانیمدت باید خشک شوند و بلوطها از این فرآیند خشک شدن جان سالم به در نمیبرند رفته رفته این درخت سودمند منقرض خواهد شد.
و در آخر می توان گفت آتش سوزی جنگلها تبعات اقتصادی بسیاری داشته و سبب از بین رفتن گونه های جانوری و گیاهی می شود که این گونه های گیاهی در معیشت مردم محلی هر منطقه نقش مهمی دارند که با عزمی ملی در فرهنگ سازی و آگاهسازی مردم و پایان غفلت در بی ارزشی، حضور به موقع در هنگام حریق ، افزایش امکانات مربوطه به خاموش کردن حریق و .. می تواند سبب شود این نابودی و انقراض هولناک را به تاخیر انداخت تا نسل های آینده نیز از این میراث گران بها بهره ببرند.
نویسنده: مریم بالوی فیلی فعال رسانه ای