- نویسنده : nodademrooz
- 24 آذر 1400 ساعت 01:02
- کد خبر 2513
- بدون نظر
- ایمیل
- پرینت
سایز متن /
به گزارش نودادبرتر؛ سن بازنشستگی در سال 1401 افزایش می یابد؟ این سوالی است که در ادامه به آن می پردازیم.
افزایش سن بازنشستگی چه مزایا و چه معایبی دارد؟
افزایش سن و سابقه بازنشستگی برای شاغلان تمام صندوقها از جمله تامین اجتماعی، یک مولفهی نگرانکننده دیگر است؛ در صورتی که دولت حاضر نیست بدهی انباشتهی ۴۰۰ هزار میلیارد تومانی خود به سازمان تامین اجتماعی را بپردازد و حتی هیچ پیشبینیای برای پرداخت بدهی جاری خود که حدود ۶۰ هزار میلیارد تومان است، صورت نداده، تصمیم گرفته با کاستن از مزایای مزدی و حقوقی کارگران، بحران سازمان تامین اجتماعی را تخفیف دهد یا از رسیدن این بحران به مرحلهی غیرقابل بازگشت جلوگیری کند.
دولت در بودچه 1401 درباره بازنشستگی چه پیشنهادی داده است؟
دولت در لایحه ۱۴۰۱ برای افزایش سن بازنشستگی به ۲ سال و مبنا قرار گرفتن کسور بیمهای ۳ سال آخر برای محاسبه مستمری بازنشستگی پیشنهاد داده است.
تمام کارشناسان رفاه و تامین اجتماعی بر این عقیده هستند که تنها راهکارِ پایدار برای حل بحران منابع و مصارف سازمان تامین اجتماعی، پرداخت بدهیها توسط دولت است؛ سازمان تامین اجتماعی بیش از سه سال است که آستانهی بحران را پشت سر گذاشته و براساس محاسبات اکچوئری و بیمهای، در دل یک بحران جدی به سر میبرد چراکه ضریب پشتیبانی این ابربیمهگر از سال ۹۷ به زیر ۵ سقوط کرده است. در این شرایط، اگر دولت بدهی خود را نپردازد و هر ماه بیش از ۵ هزار و ۵۰۰ هزار میلیارد تومان مطالبهی جدید برای سازمان ایجاد کند، سال آینده این بحران به مرحلهای جدی و غیرقابل بازگشت میرسد. ظاهراً دولت که قصد ندارد از خزانه ملی صرف پرداخت مطالبات قانونی سازمان کند، میخواهد با امتیاززدایی از طبقه کارگر و با افزایش دو سالهی سن و سابقه بازنشستگی، اوضاع را تاحدودی تسکین بخشد؛ در واقع، مثل همیشه، بار اصلی بحران و حل آن، قرار است بر دوش ضعیف کارگر بیفتد.
واکنش میرکاظمی به افزایش سن بازنشستگی در سال 1401
دلیل افزایش سن بازنشستگی در بودجه سال آینده اعلام شد.
بر اساس لایحه بودجه حداقل و حداکثر بازنشستگی تمامی مستخدمین مرد و زن به هر میزان سابقه خدمت در صندوق سازمان تامین اجتماعی دو سال افزایش مییابد، البته احکام قطعی هیاتهای رسیدگی به تخلفات اداری برای بازنشستگی از این حکم مستثنی هستند.
همچنین سنوات خدمت مورد قبول برای بازنشستگی تمامی مستخدمین مرد و زن دارای حداقل مدرک کارشناسی معتبر در تمامی صندوقهای بازنشستگی اعم از کشوری و لشگری و سازمان تامین اجتماعی دو سال افزایش خواهد یافت.
در همین خصوص رئیس سازمان برنامه و بودجه گفت: زمانی که فردی بازنشسته میشود به غیر از پاداش پایان خدمت باید از صندوق نیز حقوق دریافت کند. این درحالی است که در حال حاضر بیش از ۹۲درصد پول صندوقها را دولت میدهد.
مثلا وقتی در مورد فرهنگیان یک فرد دو سال در سربازی است و چهار سال هم دانشجو و عملا ۲۴ سال فعالیت میکند و در زمانی که به ثمردهی میرسد، باید بازنشسته شود.
وی افزود، با توافقی که داشتهایم، مقرر شد یک تنفس دو ساله به دولت داده شود تا بتواند این جریان را بازیابی و در روند صندوقهای بازنشستگی بازنگری شود.
سن بازنشستگی در سال 1401 افزایش می یابد؟
سن بازنشستگی همیشه از مسائل مهم سازمانهای بیمه گر و صندوقهای بازنشستگی بوده، چراکه پایداری این سازمانها منوط به حفظ تعادل منابع و مصارف خود هستند و با کوچکترین تغییرات آینده آنها دچار چالش میشود. امسال به دنبال تقدیم لایحه دولت، شاهد هستیم که افزایش سن بازنشستگی مدنظر دولتمردان قرار گرفته است و این سوال مطرح میشود که افزایش سن بازنشستگی یا کاهش سن بازنشستگی؟ کدام یک به نفع بیمه شدگان و صندوقهای بازنشستگی است؟ سال گذشته بود که برخی از نمایندگان مجلس شورای اسلامی در قالب طرحی به دنبال کاهش سن بازنشستگی و یا بازنشستگی پیش موعد بودند که با انتقادات زیادی روبه رو شد و صندوقهای بازنشستگی نسبت به این طرح مجلس جبهه گرفتند. کاهش سن بازنشستگی بار مالی سنگینی را بر دوش صندوقهای بازنشستگی میگذاشت و در شرایطی که با بحران سالمندی رو به رو هستیم و اکثر صندوقهای بازنشستگی در وضعیت نامساعدی قرار گرفتهاند این اقدام صندوقها را با بحران بیشتری روبه رو میکرد درواقع اگر میانگین سن بازنشستگی در کشور زیر 40 سال باشد، با توجه به شاخص امید به زندگی که در ایران 75 سال است، باید 35 سال به بازنشستگان حقوق پرداخت شود و این قطعا بحرانزا خواهد بود و در نهایت این طرح نمایندگان مجلس رد شد.
دولت به دنبال افزایش سن بازنشستگی است؟
اما دولت امسال در لایحه بودجه پیشنهادی برعکس مسیری که سال گذشته مجلس به دنبال آن بود در پی گرفته است. در لایحه بودجه 1401 کشور به موضوع افزایش 2ساله سن بازنشستگی و محاسبه مستمری بر حسب 3 سال آخر خدمت اشاره شده است که در این بخش در بند “د” تبصره 20 لایحه که موضوع آن منابع انسانی دولت آمده است، به منظور پایدارسازی منابع صندوقهای بازنشستگی، از ابتدای سال 1401، به اصلاحات پارامتریک و افزایش سن و سابقه و تغییر مبنای محاسبات مستمری بازنشستگی پرداخته شده است.
نجات صندوقهای بازنشستگی از بحران با افزایش سن بازنشستگی؟
نجات صندوقهای بازنشستگی در ایران مدتهاست که در دستور کار دولتمردان بوده و در سالهای اخیر که نگرانی از ورشکستگی این صندوقها تبدیل به یک تهدیدی جدی شده است بیش از هر زمان دیگری مورد توجه قرار گرفته و بسیاری از کارشناسان و تحلیلگرانی که مشکلات اقتصادی صندوقها را پیشبینی میکردند، طرحهای مختلفی را برای پیشگیری از بروز این مشکلات ارائه کردهاند. یکی از آن طرحها که مدتهاست درباره آن اظهار نظر شده بود افزایش سن بازنشستگی در ایران است. افزایش سن بازنشستگی در شرایطی که صندوقهای بازنشستگی با آمار بالایی از بازنشستگان روبه رو است میتواند تا حدودی صندوقها را از وضعیت بحرانی دور کند.
پیش از این میکائیل عظیمی، رئیس هیأتمدیره مؤسسه راهبردهای بازنشستگی (صبا) گفته بود: اگر سن بازنشستگی در تناسب با امید به زندگی تغییر نکند و ثابت بماند، اتفاقی که میافتد این است که نظام بازنشستگی باید تعداد سالهای بیشتری حقوق بازنشستگی پرداخت کند. پس اگر سن بازنشستگی ثابت باشد، تهدیدی برای صندوقهای بازنشستگی خواهد بود.
سن بازنشستگی باید افزایش یابد؟!
سازمان تامین اجتماعی به عنوان بزرگترین سازمان بیمهگر در ایران نیز بارها درخواست افزایش سن بازنشستگی را اعلام کرده بود. به گفته کارشناسان این حوزه قانون بازنشستگی که اکنون در ایران ملاک عمل است، مصوب 1354 است و در آن زمان سن امید به زندگی 58 سال بود و در نتیجه حداقل سن لازم برای بازنشستگی 55 سال با 30 سال سابقه یا 60 سال با کمتر از 30 سال سابقه بود، اما هماکنون سن امید به زندگی افزایش یافته است. شاخص امید به زندگی در ایران که یکی از کاربردیترین شاخصهای آماری برای جمعیتشناسان است، در سال 99 به 76 سال رسیده است. این شاخص نشان میدهد هر فردی که متولد میشود، امید دارد تا چه سنی زنده بماند و زندگی کند. افزایش سن امید به زندگی به لحاظ توسعه اقتصادی و اجتماعی، امری مثبت تلقی میشود، اما میتواند چالشی برای صندوقهای بازنشستگی باشد.
دولت و مجلس در دو مسیر متفاوت
حالا دولت با سیاست افزایش سن بازنشستگی میخواهد صندوقها را از بحران نجات دهد اما در کنار این مسئله شاهد این معضل هم خواهیم بود که به کارگیری نیروی کار در مدت زمان طولانی باعث کاهش کیفیت در عملکرد نیروها میشود و قطعا نیروی کاری که 30 سال کار کرده بعد از گذشت این همه سال عملکرد دوران جوانی را ندارد. همچنین در شرایطی که از بیکاری جوانان صحبت میکنیم به کار گیری نیروی کار پیر و در کنارش بیکاری جوانان، در تضاد اشتغال جوانان است. البته باتوجه به اینکه سال گذشته وکلای ملت مسیر برعکس راهی که دولت امسال در پیش گرفته را در پی داشتند، امیدی نمیرود که مجلس شورای اسلامی با این شرایط موافقت کند.
در همین باره کیومرث سرمدی واله عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در گفتوگو با خبرنگار اجتماعی برنا، اظهار کرد: هنوز فرصت بررسی مواردی از لایحه بودجه 1401 که مربوط به کمیسیون اجتماعی است را نداشتیم اما به طور کلی بنده معتقدم افزایش سن بازنشستگی به دو دلیل مشکل دارد.
وی افزود: یکی از دلایل بنده این است که با افزایش سن بازنشستگی، فضای اشتغال جوانانی که توان بالاتر و انگیزه بیشتر دارند کمتر میشود و ما در جامعه با بیکاری جوانان روبه رو هستیم اگر بتوانیم جوانان را جذب به کار کنیم مشکل اشتغال آنان را رفع کردهایم.
عضو کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی ادامه داد: دلیل دیگر بنده این است که افراد بعد از 30 سال خدمت کیفیت کار و خدمت دهی کمتری دارند میشود و نظر شخصی بنده در این خصوص منفی است همچنین احتمال میدهم کمیسیون اجتماعی بر آن نیز مخالفت داشته باشد اما هنوز به طور قطعی مشخص نیست چراکه باید فرصت دهید جلسات کارشناسی در کمیسیون برگزار شود بعد از آن مشخص میشود.
افزایش یا کاهش سن بازنشستگی؟
بحران صندوقهای بازنشستگی احتمالا با افزایش سن بازنشستگان، تا حدودی رفع شود اما در کنار این شاهد هستیم که افزایش سن بازنشستگی باعث کمتر شدن زمینه اشتغال برای جوانان و به کار گیری نیروی کار فرسوده در محیط کار است. درواقع تصمیم گیری در این حوزه دو سر بُرد نخواهد بود و باید پِی برخی از مشکلات را به اجرای آن به تن مالیم. البته هنوز افزایش سن بازنشستگی در حد یک پیشنهاد از سمت دولت بوده و ممکن است توسط نمایندگان مجلس رد شود تا تصویب قانون بودجه 1401 باید منتظر ماند و دید که دولت حرف خود را به کرسی مینشاند یا مجلسیها.
ولی اسماعیلی در خصوص افزایش سن بازنشستگی گفت: افزایش سن بازنشستگی جزو احکام دائمی است و نمی توان آن را در بودجه سنواتی آورد؛ لذا آوردن احکام دائمی در بودجه سنواتی از لحاظ قانونی ایراد دارد.
او با بیان اینکه احتمال خروج این بند از بودجه ۱۴۰۱ وجود دارد، ادامه داد: هر چند انجام دادن این کار به نفع صندوقهای بازنشستگی خواهد بود اما از سوی دیگر معایبی برای بحث بیکاری و اشتغال جوانان دارد؛ لذا در تلاش هستیم این بند از لایحه ۱۴۰۱ خارج شود و اگر دولت مصّر است، می تواند برای آن لایحه ای ارائه دهد که جداگانه در مجلس مورد بررسی قرار بگیرد.
رییس کمیسیون اجتماعی مجلس شورای اسلامی در ادامه با اشاره به پیش بینی حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی در بودجه ۱۴۰۱، بیان کرد: قطعا حذف ارز ۴۲۰۰ تومانی تورمی به دنبال خواهد داشت و دولت هم اقرار کرده که تورم ۷ الی ۸ درصدی را تجربه خواهیم کرد؛ اما پیش بینی ها این است که دهکهای پایین جامعه شناسایی و مورد حمایت مالی قرار بگیرند که مبلغ آن از ۹۰ تا ۱۵۰ هزار تومان متفاوت خواهد بود.
نماینده مردم گرمی و مغان در مجلس خاطرنشان کرد: اما بعضا در شناسایی افراد اشکالاتی پیش می آید که باید اصلاح شود و در تلاش هستیم که در وزارت رفاه سامانه شناساییِ دهکها، تکمیل شود و احتمالا تا ۵ دهک پایین مشمول دریافت این کمک ها باشند.
https://nodademrooz.ir/?p=2513